برای شناخت معابر و دانستن این موضوع که «معابر محلی به چه معابری اطلاق میشود؟» لازم است به تعاریف و استانداردهای تخصصی اشراف داشته باشیم. پس در ادامه به تعریف معبر و انواع آن میپردازیم.
طبقهبندی معابر درون شهری
تقسیمبندی یک شبکه پیچیده از معابر درون شهری به گروهها و یا سامانههایی که خصوصیات مشابهی دارند را طبقهبندی معابر درون شهری میگویند.
راه و خیابون
راه، مجموعهای از معابر است که برای عبور وسایل نقلیه موتوری، دوچرخه و عابر پیاده میسازیم. به راههای درونشهری خیابان نیز اطلاق میشود. مگر در مواردی که راه علیرغم این که درون شهری است ولی عملکرد برونشهری دارد که در این صورت اطلاق خیابان برای آن معمول نمیباشد.
شریانی
معبری است که در طراحی و بهرهبرداری از آن به مقوله جابهجایی بیش از دسترسی برتری داده میشود. برای رعایت این برتری، دسترسیهای این معبر کاملا کنترل و تنظیم میشود.
آزاده راه
معبری است که در تمام طول آن ترفیک دو طرف به طور فیزیکی کاملا تفکیک شده است و نحوه طراحی به گونهای است که جریان ترافیک در آن بدون توقف میباشد. برای تامین چنین شرایطی در این معابر تقاطعها باید از نوع غیرهمسطح باشد. همچنین نحوه ورود و خروج وسایل نقلیه به آن کاملا کنترل شود.
تندراه
معبری است که در تمام طول آن ترفیک دو طرف به طور فیزیکی کاملا تفکیک شده است و در طولهای زیادی از آن میتوان ترافیک را پیوسته در نظر گرفت. برای تامین این شرابط نحوه ورود و خروج وسایل نقلیه به آن کاملا کنترل شده و بر اساس طراحیهای صحیح انجام شود. به تعداد معدود تقاطع همسطح داشته باشد؛ به شرطی که فاصله تقاطعها از همدیگر زیاد باشد.
معابر جمع کننده
این معابر ارتباط بین گذرگاههای شریانی درجه ۲ و محلی را برقرار میسازد. همچنین ترافیک چند خیابان دسترسی را جمعآوری نموده و به خیابانهای شریانی درجه دو منتقل مینماید. تقاطعها در این گذرگاه به صورت همسطح میباشد.
معابر محلی
دسترسی در این معابر به دسترسی بیش از قابلیت جابهجایی و حرکت وسایل نقلیه اهمیت داده شده است که برای این منظور سرعت وسایل نقلیه پایین نگه داشته میشود. این معابر برقراری ارتباط بین کاربریها و واحدهای مسکونی و محدودههای مجاور را فراهم ساخته و آنها را به خیابان جمع و پخشکننده متصل مینماید. امکان دسترسی به واحدهای صنعتی در این نوع گذرگاه به طور مستقیم وجود دارد.
مسیر اختصاصی
در این معابر هدف اصلی دسترسی به کاربریهای خاص و اختصاصی میباشد و به دو نوع اختصاصی با دسترسی محدود و با دسترسی عموم موجود میباشد.
مسیر ویژه اتوبوس
خط یا خطوط ترافیکی که به وسیله جداکنندههای فیزکی و یا علائم از دیگر بخشهای معبر جدا میشوند و فقط مخصوص عبور اتوبوسها میباشد. در مواقع خاص خودروهای امداد و آمبولانسها نیز از این خطور میتوانند استفاده نمایند. مسیرهای ویژه ممکن اسن گاهی به صورت غیرهمسطح نیز از مسیرهای اصلی عبور و مرور خودروهای دیگر جدا شوند.
پیادهروها
بخشی از شبکه معابر است که از طریق جداسازی ترافیک وسایل نقلیه از عابران پیاده باعث تامین ایمنی عابران پیاده میگردد. این مسیرها معمولا به موازات سوارهرو و جدا از آن است. در این محدوده تنها عابران پیاده میتوانند تردد نمایند. ایمنی، راحتی، دسترسی و تحرک از خصوصیات مهم و بارز این بخش از شبکه گذرگاه میباشد.
پیادهراه
پیادهراهها گذرهای ویژه پیاده هستند که به منظور ایجاد محیط مناسبی و ایمن برای تردد پیادهها از طریق اعمال ممنوعیت کامل یا نسبی حرکت احداث میشوند.
ضوابط عملکردی، دسترسی و حمل و نقل عمومی معابر محلی
- عملکرد راه قابلیت تامین جا به جایی یا دسترسی، به نوعی که به کاربریهای مسکونی دسترسی مستقیم وجود داشته باشد.
- کاربری زمینهای اطراف معبر معمولا مسکونی است.
- منطقه مدنظر منطقه شهری است.
- امکان دسترسی به کاربریهای شهری پیرامونی به طور مستقیم وجود دارد.
- تقاطعها از نوع همسطح هستند
- کنترل تقاطع از طریق ابزارهای ترافیکی انجام میشود.
- امکان پارک حاشیهای و توقف وجود دارد.
- عبور عابرین پیاده از عرض معبر مجاز است.
- امکان تردد طولی عابر پیاده در حریم شبکه در پیادهرو امکانپذیر است.
- وسایل نقلیه شخصی و سبک مجاز است.
- تردد دوچرخه و موتورسیکلت مجاز است.
نوع کاربری اطراف معابر محلی
علت اصلی به وجود آمدن معابر محلی، ایجاد دسترسی به کاربریهای مسکونی است. در نتیجه اغلب موارد کاربریها مسکونی است. ضمن آن که برخی کاربریهای خدماتی نظیر مغازه نیز ممکن است در اطراف گذر وجود داشته باشد.
پارک حاشیهای
در معابر محلی توصیه میگردد طراحان با انتخاب راهکارهای جدید و خلاقانه احداث پارکینگ، استفاده از هودر را با نیازهای محیط مسکونی سازش دهند. یکی از راهکارها احداث پارکینگهای عمومی در اطراف محدوده این معبر میباشد تا در این معبر محیطی عاری از اتومبیل ایجاد گردد و از طرفی دسترسی ساکنان به اتومبیل نیز قطع نگردد.
تفاوت معابر گردشگری و محلی در بافت تاریخی یزد
واقعا نیاز به اینهمه پیچیده گویی نبود! میشد ساده بیان کرد.
ممنون از نظر ارزشمندتون. حتما در محتواهای تخصصی مرمت و معماری بعدی اصل سادگی رو مدنظر قرار میدیم.